نوشیدنی انرژی زا
نوشابه انرژیزا (Energy drinks) همانطور که از اسمش پیداست به نوشابه‌ای گفته می‌شود که خاصیت انرژی بخشی دارد.
نوشيدنی‌های انرژی زا برای اولين بار در دهه 1960 در اروپا و آسيا عرضه شد. حمایت مالی از مسابقات ورزشی به محبوبیت و شهرت نوشابه‌های انرژیزا افزوده است.
نوشابه‌های انرژیزا از آن دسته نوشیدنی‌هایی به حساب می‌آیند که باعث افزايش عملكرد مغزی و فيزيكی می شوند. از این رو، بین نوجوانان، جوانان و ورزشکاران طرفداران بسیاری را به خود اختصاص داده است.
كافئين، شكر، عصاره‌ی گیاهان علفی از جمله گوارانا، جينسنگ و يرباماته، ويتامين‌هاي گروه ب، اسید آمینه، بنزوئیک اسید و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک، گلوكونودلتالاكتون و سينفرين ترکیبات نوشابه انرژیزا را تشکیل می‌دهند.
اثرات انرژی‌بخشی این نوشیدنی به واسطه‌ی قند و کافئین آن اثبات شده است اما باید در مصرف آن جانب احتیاط و تعادل را نگه‌داشت.
انواع نوشابه انرژی زا
هر کدام از شرکت‌های نوشابه‌سازی معمولا در کنار محصولات خود، نوشابه انرژیزا هم تولید می‌کنند.
نوشيدنی‌های انرژیزا را می‌توان به دو نوع كالری‌زا و كم‌كالری بر حسب استفاده از شكر يا عدم استفاده از آن در فرمولاسيون تقسیم کرد.
بهترین نوشابه انرژی زا
یکی از ویژگی‌های بهترین نوشابه‌های انرژیزا این است که ترکیبات آن به مقدار مناسب در نوشابه انرژیزا وجود داشته باشد تا انرژی کافی به بدن برسد.
ترکیبات اصلی نوشابه‌های انرژیزا عبارتند از قندها، ویتامین‌ها، مواد معدنی، کافئین، تورین وگلوکورونولاکتون که اگر مقدار مناسبی از هر یک در نوشابه‌های انرژیزا وجود داشته باشد، شما پس از مصرف، سریع نتیجه می‌گیرید.
ترکبیات نوشابه انرژیزا
کافئین: کافئین جزو جدانشدنی نوشیدنی‌های انرژیزا است. البته معمولا میزان کافئین روی برچسب محصول درج می‌شود تا آن دسته از نوشابه‌هایی که از کافئین بالایی برخوردار هستند با احتیاط بیشتری مصرف شوند.
شكر و شيرين‌كننده‌های طبیعی: به‌طور معمول از گلوكز و ساكاروز براي شيرين كردن و تامين انرژی در نوشيدنی‌های انرژیزا استفاده می‌شود. البته در نوشابه‌های انرژی‌زای کم‌کالری به جای شكر، از شیرین کننده‌های طبیعی مانند استویا استفاده می‌کنند.
عصاره‌ی گیاهان علفی: گوارانا، جينسنگ و يرباماته از گونه‌های گیاهان علفی هستند که در نوشابه‌های انرژیزا به کار برده می‌شوند. این گیاهان به دلیل داشتن کافئین، اسید آمینه و اثر درمانی و پزشکی به خواص نوشابه‌های انرژیزا افزودند.
ويتامين‌های گروه ب: ويتامين‌هاي ب۱، ب۲، ب۳، ب۶ و ب۱۲ در فرمول نوشيدني‌هاي انرژي‌زا مورد استفاده قرار می‌گيرند. اين ويتامين‌ها محلول در آب هستند و مقدار اضافی آنها از بدن دفع می‌شود.
اسيدهای آمينه: تائورین و ال‌کارنتین هم جزو ترکیبات نوشابه انرژیزا هستند که هر کدام مزایای خود را دارند.
نگهدارنده‌ها و اسيدهای آلی: نگهدارنده‌های که در نوشابه‌های انرژیزا استفاده می‌شود شامل بنزوئیک اسید و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک است.
سایر ترکیبات: گلوكونودلتالاكتون و سينفرين نیز از دیگر ترکیبات نوشابه‌های انرژیزا هستند.
در واقع این ترکیبات باید باعث بالا رفتن عملكرد فيزيولوژيكی و مغزی شوند. تقویت حافظه و تمرکز و جلوگیری از خستگی و افزایش بهره‌وری را می‌توان از اثرات مصرف نوشابه های انرژیزا به شمار آورد. معمولا محققان تقویت عملکرد مغز را ناشی از وجود کافئین و قند در این نوشابه‌ها میدانند.
موارد مصرف نوشابه انرژیزا
تحقیقات نشان می‌دهد که نوشیدن 500 میلی‌لیتر نوشابه انرژیزا می‌تواند حدود 24 درصد تمرکز را افزایش دهد. بنابراین، یکی از دلایل مصرف این است که وقتی افراد خسته هستند یا کمبود خواب دارند، انرژیزا می‌نوشند. ممکن است شما نیاز داشته باشید تا بیدار بمانید و درس بخوانید یا کار کنید، انرژیزا بهترین راه‌حل است.
کارگران شیفت شب، پزشکان یا پرستاران از جمله کسانی هستند که با نوشیدن انرژیزا می‌توانند با تمرکز بیشتری کار کنند. کسانی که مسیرهای طولانی بین‌شهری را رانندگی می‌کنند و نیاز دارند بیشتر بیدار بمانند، می‌توانند نوشابه انرژیزا بنوشند.دانشجویان و دانش‌آموزان معمولا شب‌های قبل از امتحان یا کنکور سراسری تمایل به نوشیدن انرژیزا دارند.
فواید نوشابه‌های انرژی زا
وجود کافئین در نوشابه انرژیزا باعث افزایش توانایی فیزیکی و ایجاد حالت هوشیاری می‌شود.
عصاره‌های گياهان علفی به‌دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی که دارند، اثرات مفيدی بـر سـلامتی انسـان دارند.
انواع ویتامین‌های ب در نوشابه انرژیزا از دیگر فواید این نوشیدنی است. اسيدهای آمينـه موجود در نوشابه انرژیزا نقش آنتی اكسيدانی دارند، در حفاظت سيستم ايمنـی مؤثر هستند و سوختوساز بدن را افزایش می‌دهند.
قیمت نوشابه‌های انرژی زا
گاهی اوقات آنقدر بدن شما نیاز به یک نوشیدنی انرژیزا را احساس میکند که دیگر برایتان قیمت محصول مهم نیست و جستجو می‌کنید تا یک برند باکیفیت را انتخاب کنید.
قیمت نوشابه انرژیزا در برندهای مختلف با هم فرق دارند. اگر چه قیمت انرژیزا نسبت به سایر نوشابه‌ها بالاتر است، اما جوانان و ورزشکاران این نوشابه را همچنان ترجیح می‌کنند.شما در کافی کاقی میتوانید بهترین برندهای نوشابه انرژی زا را با مناسب ترین قیمت خرید کنید.
بهترین زمان مصرف نوشابه انرژیزا
معمولا نوشابه‌های انرژیزا را برای افزایش توان انجام فعالیت‌های روزانه مصرف می‌کنند. انرژی مورد نیاز بدن از دو ماده شکر و کافئین تامین می‌شود. اگر نوشابه انرژیزا در زمان مناسب مصرف شوند، بسیار موثر خواهد بود.
بهترین زمان برای نوشیدن نوشابه‌های انرژیزا بسته به تاثیرپذیری بدن است. معمولا در اواسط صبح، بعد از ظهر و پیش از ورزش، بدن بیشترین تاثیرپذیری را دارد.
اواسط صبح یا قبل از ظهر به‌دلیل آن‌که برای انجام کارهای روزانه‌ی خود انرژی کافی داشته باشید، نوشیدن نوشابه‌های انرژیزا مفید است.
معمولا بعد از صرف ناهار بی‌رمق میشوید و انرژی کافی برای انجام کارهای عقب‌مانده ندارید، نوشابه‌های انرژیزا کمک بسیاری به بازگشت انرژی اولیه می‌کنند.
همچنین پیش از ورزش برای آن‌که با توان بیشتری بتوانید ورزش کنید و از پس فعالیت‌های سخت برآیید مصرف این نوشیدنی بسیار مفید است.
در واقع شما با نوشیدن نوشابه‌های انرژیزا سطح ایمنی بدن خود را بالا می‌برید و از آسیب‌هایی که در اثر ورزش شکل میگیرند، دور میشوید.
توصیه‌هایی برای مصرف نوشیدنی انرژیزا
این نوشیدنی سرشار از قند و کافئین است. مصرف بیش از اندازه آن برای کودکان، خانم‌های باردار و افراد مبتلا به بیماری قلبی یا دیابت توصیه نمی‌شود.
با این حال، اگر به اندازه کافی مصرف شود فواید آن می‌تواند برای رفع خستگی و افزایش انرژی مفید باشد.
کافی کافی به شما پیشنهاد میکند که به سراغ نوشابه‌های انرژیزا که محصول کارخانجات و برندهای معتبر هستند بروید. کیفیت این نوشیدنی در عملکرد آن بسیار موثر است.
بد نیست، بدانید که مصرف کافئین برای یک فرد بزرگسال، روزانه نباید بیش از 400 میلی‌گرم باشد. به همین دلیل است که نوشیدن انرژی زا بیش از یک لیوان در روز توصیه نمی‌شود.به طور مثال یک نوجوان که بین 35 تا 40 کیلوگرم وزن دارد، نباید بیش از 85 میلی‌گرم نوشابه انرژیزا در روز استفاده کند.
